Met oudere migranten in gesprek over hun levensverhaal

Met oudere migranten in gesprek over hun levensverhaal, mijn leven in kleur, is een hulpmiddel voor het luisteren naar levensverhalen van oudere migranten . Hiermee bedoelen we ouderen vanaf ongeveer 55 jaar van niet-Nederlandse afkomst , bijvoorbeeld met een Indische, Surinaamse, Turkse, Molukse, Marokkaanse, Antilliaanse, Spaanse, Chinese of voormalige Joegoslavische achtergrond. Oudere migranten zijn cultureel en levensbeschouwelijk gezien een zeer diverse doelgroep en niet zomaar onder één noemer te brengen . Desondanks hebben ze veel gemeenschappelijk : niet alleen hun vaak kwetsbare maatschappelijke positie, maar ook hun migratie naar Nederland. Deze migratie is vaak als zeer ingrijpend ervaren. Het vergt grote inspanningen en moed om volledig opnieuw te beginnen en elders een nieuw ‘thuis’ te maken. Migratie is een draaipunt in het leven: er is een periode vóór en een periode ná de migratie. Ook blijft er altijd een ‘daar’ en een ‘hier’: je moet leren leven tussen twee culturen, vaak met een heimwee die in de ouderdom sterker wordt. Migratie kan ook een gevoel van rijkdom opleveren: je combineert het beste van twee werelden. Je ‘krijgt’ iets van de andere cultuur en je voegt zelf iets toe. Maar door heimwee en het gemis, en ook de vervreemding van (klein-)kinderen die steeds meer ‘vernederlandsen’, staat het welbevinden van oudere migranten onder druk.

In principe kan iedereen die geïnteresseerd is in het levensverhaal van oudere migranten de gesprekken voeren. Opleiding of achtergrond zijn niet belangrijk, inlevingsvermogen en de bereidheid om te leren wel. Wederzijds respect is de basis.

Paulien Matze, Wout Huizing, Yvonne Heygele

Paulien Matze was predikant in Suriname en Nederland, docent in Bolivia en schreef Portretten uit Bolivia. Levensverhalen die inspireren. Zij werkt als projectmedewerker bij Reliëf en als geestelijk verzorger in een multicultureel verpleeghuis in Rotterdam. Wout Huizing is stafmedewerker van Reliëf en o.a. medeauteur van Mijn leven in kaart, met ouderen in gesprek over hun levensverhaal. Yvonne Heygele is cultureel antropoloog, projectontwikkelaar en adviseur van NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten).